Als de camera van Valérie Naessens een net was geweest, dan viste ze er melancholie mee uit de golven van de zee. In haar fotoreeks Brise d’Ostende neemt de fotografe je mee door het mulle duinzand, over verlaten dijken, langs de vloedlijn en weer terug. Met tien beelden vormt ze een wandeling die kronkelt en golft zoals de deining van de zee.

Niet met olie op doek, maar met een lens vangt Naessens meer dan alleen blauw. Uit de beelden schemert een gevoel dat voor de een nijpt en voor de ander bevrijdt, dat voor de een beangstigt en voor de ander beschermt. En altijd valt er een lichtbron te ontwaren, die als een vuurtoren de duisternis breekt en land en zee met elkaar verbindt. Soms vinden je blik en het licht elkaar meteen, soms is het wat zoeken, zoals dat ook gaat in het leven.

Naessens weet wat donkerte is en vindt na een depressie weer vaker het licht in leven en werk. Waar ze in eerdere creaties resoluut koos voor donker, neigt ze nu naar kleur. Er is plaats voor licht en nuance, al is het dan getemperd. De zwaarmoedigheid blijft doorschemeren in de in schaduw gehulde zuilen van het Thermae Palace of het Nationaal Monument voor de Zeelieden dat schuilt onder een laag mist en versmelt met het landschap. Het moment waarop de foto’s genomen zijn, draagt bij tot die sfeer: vlak voor de avond helemaal naar beneden is getuimeld, wanneer de wereld zwart kleurt en de lucht krampachtig blauw wil blijven. Tijdens l’heure bleue, met sluimerwolken als metgezel en de Belgische kunstschilder Léon Spilliaert als voorbeeld legde ze de reeks vast.

Spilliaert – die net als Naessens afkomstig is uit Oostende –  gebruikte zijn nachtelijke zwerftochten over de dijk in zijn oeuvre. Zowel de schilder als de fotografe zoeken afzondering op om een innerlijke wereld te vertalen naar het doek. Tijdens een vakantie in Noord-Frankrijk, nog voor de koffers waren uitgepakt, riep de zee de fotografe naar zich toe. Steeds weer keerde ze terug  –  door het mulle duinzand, over verlaten dijken, langs de vloedlijn – om nieuwe beelden te schieten. Het was pas toen ze weer thuiskwam dat ze de gelijkenissen met het werk van Spilliaert bespeurde en dat ze besloot om dezelfde koers te blijven varen.

Zo verwijst de naam Brise d’Ostende naar een parfum dat de vader van Spilliaert creëerde en verkocht in de badstad. De grootte van de foto’s is berekend naar het formaat dat de kunstenaar het vaakst gebruikte.  

De beelden staan rechtop, in dezelfde positie als een nachtbraker die over de dijk waart terwijl de rest van de wereld slaapt. Een verrassende keuze, want de meeste kustbeelden zijn horizontaal vastgelegd, om de weidsheid van de horizon te bevatten. Door de indrukken verticaal weer te geven, gooit ze ballast over boord en zoomt ze in op het beklemmende, melancholische gevoel waarrond de reeks is opgebouwd. En als je alle beelden naast elkaar legt, vloeien de lijnen van de ene foto over in de andere en nemen ze je mee op de wandeling die Naessens heeft uitgestippeld; soms met tegenwind, soms met de Oostendse bries in de rug.